Elbląg ma szansę stać się samorządową Wspólnotą Mieszkańców, Rady Miasta i Prezydenta? (opinia nadesłana)

Stanisław Bareja  swoim „Misiem” stworzył dzieło uniwersalne. „Nową świecką tradycję” potraktowaną z ironią i ukazującą ówczesne absurdy, można przypisać  do naszych absurdów przy procedowaniu budżetu, wykluczających społeczeństwo obywatelskie. To już nasza „tradycja”. Budżety są prerogatywą Prezydenta, ale uchwala Rada Miejska. Co ma do powiedzenia, pokazała nieudana „pseudodebata . Katalog próśb drobnej kategorii, którymi władza wykonawcza premiuje. A od społecznej strategii budżetowej- wara. Podczas sesji wyłamał się radny Bogusław Tołwiński.

Popieram stwierdzenie, że budżet nie jest z gumy. To po co ośmieszająca „debata”, rozciągająca?

Budżet to efekt stanu wiedzy o mieście, jego mocnych i słabych stronach,zagrożeniach, programach  i strategiach. Także o potrzebach i oczekiwaniach mieszkańców. Opracowywanie jest najważniejszą okazją doskonalenia Wspólnoty i dochodzenia do priorytetów. Odrzucono tą szansę.

Budżet  uchwalono, a mieszkańcy stali się tłem. Nie nawiązuję do wielomilionowego Sao Paulo ze społeczną procedurą dochodzenia do budżetu. Bliżej mamy Szczecin z wielopoziomową drogą.

Elblążanie dają wyraz swojej frustracji na łamach portali. Po trzech  miesiącach po postawieniu na najlepsze programy powinni optymistycznie  kibicować ich efektywnemu i terminowemu wdrażaniu. Podczas sesji nie słyszeliśmy entuzjazmu twórców programów: „rozpoczęliśmy”.

Czy początek kadencji stał się  okazją do udoskonalenia statutowej więzi z Wyborcami?

Wybieralne władze wchodzą w „kokon” konspiracji. Trwa proces organizacyjnego  pozorowania relacji. Przesłania się społeczne powołanie internetowymi platformami i stronami, jakby to wyborca miał poszukiwać radnych, a nie odwrotnie.  Przepraszam radnych za uogólnienia, bo przecież wielu cenię. Wasza  uchwałodawcza siła  została jednak spacyfikowana. Przytoczyłbym  wiele miast wobec pytania o wzorcowość przyjmowanych tam rozwiązań wzmacniających trzy części składowe Wspólnot. Chciałbym,ale niestety nie przywołałbym Elbląga.
 
Nie uzurpuję sobie prawa do jednoznacznej, publicznej odpowiedzi na tytułowe zapytanie,  chociaż „prywatnie” ją posiadam. Kolega z samorządu zarzucił mi, że pozuję na „jedynego sprawiedliwego”. Może  więc zdanie elblążan rozpocznie  publiczną dyskusję nad Miastem.

Jakim bowiem miastem ma być Elbląg  ? Tej podstawowej dla treści budżetu  odpowiedzi dotąd nie udzielono, a budżet uchwalono. Mamy za sobą kilkuletnią ciszę intelektualną. Różnicująca wymiana poglądów była za prezydentury G. Nowaczyka. Centrum regionalne, turystyka, specjalności gospodarcze? Liberalizm ówczesnej ekipy  był jednak  nie do zniesienia. Skończyło się wiadomym. Przeciwstawna dyskusja była też w l. 2013-2014. Od 2015 roku nie rozmawiano. Na wejściu  ożywiły się  ugrupowania  lokalnej aktywności społecznej. Zanikły, bo to syzyfowa praca.
 
Na polu dyskusji pro-rozwojowej pozostał  z ambitnym i kompleksowym podejściem do głównych bolączek Elbląga jedynie P. Edmund Szwed, z pokaźnym poparciem w poprzednich wyborach. Jako prezydent skorzystałbym z podpowiedzi. Jeżeli nie zgadzałbym się, to niech to zaistnieje podczas merytorycznej wymiany, przyjmującej, poprawiającej czy ukazującej niemożność.

Wejściu w nową kadencję  sprzyjały dwie jakości, do których „przygotowywano ” się (podobno).

1. Modernizacja „S-7”.  Samochodem w pół godziny, ale do współpracy jazda „po staremu”. Nie ulegam iluzjom o automatycznych korzyściach . Jednak dla Elbląga to otwarcie na inny świat: Związek Metropolitalny Trójmiasta,Pomorska Strefa, Park, nauka i biznes, międzynarodowe firmy. Było zainteresowanie  Elblągiem i terenami przyległymi do „S-7”  i „S-22”. Było!!!

Przeżywamy  niewyobrażalną  gdańską tragedię. Z refleksją. Ileż? -moglibyśmy skorzystać obcując z ludźmi otwartości, wysokiej kultury osobistej, życzliwych wobec podwładnych i przez nich szanowanych, wsłuchującymi się w głos społeczny, wychodzącymi spod gabinetowego „żyrandola”, potrafiącymi zebrać dookoła siebie kompetentny zespół. Ale to też inny świat. Jest obawa przed nim , bo mógłby naruszyć archaicznie pojmowane poczucie władzy?

Tragedia ukazała, do czego prowadzi nienawiść społeczna  i hejt. Elbląg w tej dziedzinie stał się poligonem tolerancji wobec hejterów wywodzących się ze spółki komunalnej. Można było bezkarnie hejtem i podłą stroną oczerniać, pomawiać radnego sądowo, kolportować oszczercze ulotki, a po wyborach -nocne telefony od prominenta ciepłowniczego  podczas libacji. Wszystko  przy poczuciu bezkarności. Układ właścicielski nie słyszał i nie widział.

2. I kolejna jakość, ale także związana z pytaniem: jaki ma być Elbląg? A więc „przekop” Mierzei Wiślanej.  Z mnóstwem różnicujących stanowisk. Czuję , że Zalew z Wiślanego stanie się Czarnym z powodu milionów metrów „przerobionego” mułu”. Władza państwowa jest zdeterminowana, i „przekop” raczej będzie.  Elbląg ma skorzystać, ale jak? Najbardziej może turystyka, bo i kanał Elbląski, i Stare Miasto – smutne, poza dniami imprez. Także smutna rzeka Elbląg. Dziesiątki lat przekonujemy, że bez zabudowy Bulwaru Elbląg „jest odwrócony” od swojej rzeki. Mamy  namiastkę. Na  Wyspie Spichrzów kolejny „szklany dom” w ramach projektu „Fabryka”. Oczekiwania także podobne do mirażu EPT. Bardziej adekwatną byłaby nazwa „Manufaktura”.

Nie wyprzedzono  więc możliwości, nie towarzyszono im, nie podjęto wyzwań.
Kadencja i kampania wyborcza ukazały „chowanie”, ale i lenistwo, aby  wydobyć dowody regresu Elbląga. Wiele rankingów. Zawsze koniec stawki: dochody, bogactwo, praca, mieszkania,środowisko, zdrowie,bezpieczeństwo,społeczność, czas wolny, samorząd, bytowanie.   
      

O dramacie demograficznym Elbląga było często. Elbląg 2009- przewaga populacji młodych. Powyżej 65 roku życia było 12,37%  mieszkańców. D 2020 roku będzie ich ok. 30 %. Ten główny problem społeczny zawarto w programie wyborczym dzisiejszych władz . Mam jednak prawie pewność, że zdrowie i usługi opiekuńcze seniorów   wyborczo wyprowadzono  w „ maliny”.

Może obarczam władzę samorządową nadmiernymi oczekiwaniami?
Nadrzędną w samorządzie jest zasada pomocniczości( „subsydiarności”). Przyjmuje ona człowieka za podstawowy podmiot wszelkich spraw. Instytucje powinny funkcjonować jedynie jako pomocnicze w stosunku do działań i potrzeb poszczególnej osoby. Zatem gmina ma się zajmować tym, czego pojedynczy człowiek, wraz z rodziną, nie może wykonać. Nie zliczę moich wezwań do uzupełnienia technokratyzmu humanizmem- podstawą wdrażania zasady pomocniczości.  

Porównuję dwa samorządy w kontekście  sprawowania władzy. „Zawodowa” władza wykonawcza  głucha wobec masowych społecznych oczekiwań zaprzestania  „dociskania” kieszeni mieszkańców przez szczególnie traktowane władze spółki ciepłowniczej. Jaki to samorząd?
 

Drugi samorząd. Człowiek bez doświadczenia w kierowaniu dużym miastem, pokonuje wieloletni establishment ( na wzór elbląskiego).Rozumie, że spółki komunalne mają ważki wpływ na bytowanie mieszkańców. Zapewnia  przejrzystość, obniża rozbuchane uposażenia, zmniejsza biurokrację, ogranicza znane u nas zbędne wydatki, członkowie RN- konkursy. Prosiłem niejednokrotnie o „podpatrzenie” samorządności słupskiej wypracowanej przez prezydenta Roberta Biedronia. Za daleko jednak mamy do Gdańska, a co dopiero do Słupska.

I kończąc budżetem 2019. Z dotychczasowej wiedzy wynika, że jego społeczna   treść jest odległa od zasady pomocniczości. Bez  krytycznej analizy budżetu 2019  o budżetach  kolejnych lat będziemy się nadal  dowiadywali w dniu ich uchwalenia. Czekam na odpowiedź na moje wystąpienie. Czas na kolejny materiał : „Program wyborczy a uczciwość samorządowca”.

Czy współczesny Elbląg ma jeszcze szansę stać się samorządową Wspólnotą – Mieszkańców, Rady Miejskiej i Prezydenta?

Ryszard Klim