Obniżenie ceny towarów może nastąpić z różnych powodów. Do celów promocyjnych wykorzystuje się tzw. posezonowe obniżki cen, które tak naprawdę rozpoczynają się, kiedy sezon na dane towary jest jeszcze w pełni. Konsumenci mogą wtedy okazyjnie kupić atrakcyjne rzeczy, a dotyczy to w szczególności sezonowej odzieży. Sprzedawcy decydują się na ogłoszenie wyprzedaży, kiedy zmieniają profil działalności gospodarczej albo likwidują sklep.
Poza sezonową obniżką cen, powodem przeceny może być również to, że towar nie jest pełnowartościowy, czyli zgodnie z regulacją ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej (Dz.U. 2002, nr 141, poz. 1176) – niezgodny z umową.
Konsument decydując się na kupno towaru przecenionego, powinien otrzymać pełną informację o towarze. W placówkach handlowych przy towarach oferowanych do sprzedaży po przecenie lub na wywieszkach umieszczonych przy towarach przecenionych, obok przekreślonej dotychczasowej ceny i wyrazu „przecena” albo wyrazu „obniżka ceny” lub „podwyżka ceny” powinna być podana cena obniżona lub podwyższona, jej okres obowiązywania, a także przyczyna dokonanej przeceny.
Jest to zgodne z rozporządzeniem Ministra finansów z 10 czerwca 2002 r w sprawie szczegółowych zasad uwidaczniania cen towarów i usług oraz sposobu oznaczania ceną towarów przeznaczonych do sprzedaży.
Posezonowa obniżka ma na celu pozbycie się towarów, które nie znalazły nabywców. Zamiast magazynować rzeczy, które tracą swoją wartość, handlowcy decydują się na obniżenie ceny, między innymi w celu uniknięcia kosztów przechowywania. Tryb postępowania w przypadku reklamacji możemy dokładnie prześledzić na podstawie następujących przykładów.
Konsumentka zakupiła w sklepie odkurzacz po obniżonej cenie ze względu na pękniętą obudowę, o czym została poinformowania w chwili zakupu. Po miesiącu zgłosiła w sklepie reklamację z powodu zepsutego silnika. Sprzedawca odmówił jej przyjęcie, tłumacząc tym, że odkurzacz i tak już był dostatecznie przeceniony. Należy ocenić, że w takim przypadku sprzedawca nie miał racji, i powinien przyjąć reklamację zepsutego silnika. Konsumentka nie ma natomiast możliwości reklamowania obudowy odkurzacza.
Kolejny konsument zakupił obuwie przecenione z powodu nieznacznej różnicy barw między obydwoma butami, co było przyczyną przeceny i o czym był poinformowany. Po powrocie do domu postanowił zakupione obuwie z tego powodu reklamować. W tym przypadku konsument nie może reklamować obuwia, ponieważ wiedział o niezgodności decydując się na ich zakup.
Niezależnie od tego co jest przyczyną reklamacji czy to obniżona cena towaru niepełnowartościowego czy też posezonowa wyprzedaż, konsument ma prawo taki towar reklamować. W pierwszym przypadku nie może reklamować tylko tych usterek, które były podstawą obniżenia ceny. Natomiast wszystkie inne niezgodności oraz towar z obniżką sezonową podlega reklamacji na podstawie ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej z dnia 27 lipca 2002 roku (Dz. U. nr 141, poz. 1176). Termin odpowiedzialności sprzedawcy to dwa lata od wydania towaru. Jednakże w przypadku rzeczy używanych , termin ten może zostać skrócony za zgodą obu stron, jednak na okres nie krótszy niż jeden rok. Należy podkreślić, że aby konsument mógł skorzystać ze swojego uprawnienia, powinien zawiadomić sprzedawcę o niezgodności towaru z umową przed upływem dwóch miesięcy od jej stwierdzenia.
Reklamacja powinna być zgłoszona sprzedawcy, gdyż to on ponosi odpowiedzialność przed konsumentem i nie ma prawa odsyłać konsumenta do producenta, importera, tudzież innych podmiotów stanowiących kolejne ogniwo w „łańcuchu handlowym”.
Jacek Błaszczyk/Inspekcja Handlowa w Elblągu
