Głosuj świadomie i poznaj kompetencje władz samorządowych

Akcja „Masz głos, masz wybór” promuje świadome głosowanie w nadchodzących wyborach samorządowych. Niestety prócz małej wiedzy o samych kandydatach, wyborcy często nie wiedzą nic o kompetencjach, jakie będą posiadali wybierani radni gmin, powiatów czy sejmików wojewódzkich.

- Istotne jest, aby idąc głosować być świadomym, jakiego rodzaju decyzje będą leżały w rękach poszczególnych władz samorządowych. Czym innym zajmować się będą radni gminy, a czym innym sejmik wojewódzki. Wiedza do kogo zgłaszać się z konkretnym problemem, jaki widzimy w swoim otoczeniu, jest niezwykle pomocna – tłumaczy Joanna Załuska, koordynatorka kampanii z ramienia Fundacji im. Stefana Batorego.

Spośród wszystkich jednostek samorządowych gmina ma najszerszy zakres zadań i dba o zaspokojenie wspólnych potrzeb mieszkańców. Od władz gminy zależą m.in.:

- planowanie i zagospodarowanie przestrzenne – dbanie o ład przestrzenny.
- usługi komunalne – troska o otoczenie (równe chodniki, oświetlone ulice, zadbane parki), drogi lokalne i komunikacja publiczna.
- ochrona środowiska – dbanie o lasy, utrzymywanie wysypisk śmieci, promocja agroturystyki.
- oświata – gminie podlegają szkoły podstawowe i gimnazja – musi je remontować, wyposażać i dbać o bezpieczeństwo na ich terenie. Może też np. zwiększyć liczbę godzin nauki języków obcych.
- ochrona zdrowia – organizacja pracy i wyposażenie placówek medycznych. Gmina powinna dbać także o szczepienia ochronne dla dzieci i promocję zdrowego stylu życia (np. ścieżki rowerowe).
- kultura – m.in.: działalność bibliotek, obiektów sportowych, świetlic, domów kultury.

Powiat zajmuje się sprawami o charakterze ponadgminnym, m.in. edukacją, ochroną zdrowia i polityką prorodzinną. Od władz powiatu zależą m.in.:

- przeciwdziałanie bezrobociu – powiat prowadzi urzędy i pośrednictwo pracy, finansuje szkolenia zawodowe, przyznaje zasiłki.
- służba zdrowia – powiat odpowiada za działalność szpitali powiatowych – może je kontrolować, a także sfinansować specjalistyczny sprzęt.
- edukacja – prowadzenie i rozwój szkół ponadgimnazjalnych.
- pomoc społeczna – m.in.: organizowanie opieki w rodzinach zastępczych, prowadzenie ośrodków adopcyjnych, a także domów dziecka i domów dla matek z dziećmi.

Sejmiki wojewódzkie odpowiadają za politykę regionalną i tworzenie warunków rozwoju gospodarczego. Od władz województwa zależą m.in.:

- komunikacja i transport – sprawne zorganizowanie transportu kolejowego, autobusowego i lotniczego w zasięgu regionalnym.
- służba zdrowia – prowadzenie przychodni i szpitali wysokospecjalistycznych.
- kultura – organizowanie i finansowanie muzeów, teatrów, filharmonii, opieka nad zabytkami.
- fundusze europejskie – rozdzielanie środków unijnych w ramach regionalnych programów operacyjnych.