Mija rok, od czasu kiedy 10.04.2004 roku zmarł po długotrwałej ciężkiej chorobie Jacek Kaczmarski, pieśniarz i poeta.
Urodzony w Warszawie 22.03.1957, w rodzinie malarzy, w cieniu uczelni artystycznych. W 1980 roku ukończył Studia Polonistyczne w Uniwersytecie Warszawskim, tutaj, w czasie studiów rozpoczął działalność artystyczną. Był wspaniałym i niesłychanie pracowitym twórcą.
Debiutował w 1977 roku utworem „Obława”. Związany z kabaretem „Pod egidą” Jana Pietrzaka, grupą „Piosenkariat” oraz ”Teatrem na Rozdrożu”, otoczony był sławą barda już od początku, od czasu, kiedy wystąpił na swoim pierwszym koncercie z programem „Mury”, gdzie wyśpiewał „Obławę” i tytułowe „Mury”, hiszpańską pieśń rewolucyjną. „Wyrwij murom zęby krat, zerwij kajdany, połam bat!", śpiewała z Kaczmarskim cała Polska. Był wówczas rok 1979, rozpoczynały się w Polsce zmiany systemowe. Jacek bardzo się angażował w te zmiany, w wielu pieśniach wyśpiewał stan duszy i stan narodu, dlatego gdy występował pełne były widownie, sale koncertowe, kluby i inne miejsca. „Mury” śpiewał wspólnie z Przemysławem Gintrowskim.
Następnym programem poetycko-muzycznym wspólnym był „Raj” składał się w większości z utworów na motywach biblijnych. Kaczmarski otrzymał w tym czasie II nagrodę na festiwalu w Opolu za „Epitafium dla Wysockiego”. Tworzył kolejne płyty jak; „Muzeum” do utworów pisanych na kanwie malarstwa polskiego; Pikieta powstańcza” ; Zesłanie studentów” ; „Birkenau” ; „Arka Noego”. Jacek interpretował wizje malarskie, przetwarzał je w poezję. Arrasy Wawelskie były przyczyną do powstania pieśni o Noem, który buduje łódź „Arkę”...
„Muszę taką łódź zbudować,
By w niej całe życie zmieścić
Nikt nie wierzy w moje słowa,
Wszyscy mają ważne wieści.”
Nowa łódź, nowa Polska, a przecież mógłby żyć jak młody „Bachus”, postać z jednego z obrazów - bez podejmowania problemów wolnościowych. A może to młodość, radosne upojenie sławą, przywiodła do poety postać bożka wina i miłości. I następny album „Krzyk” który powstał z inspiracji obrazem E.„Muncha”, a zawiera m. in. teksty wierszy „Przedszkole”; Pustynia 80”; „Sen Katarzyny II” Jest to ostatni program napisany przed emigracją poety.
W roku 1981 koncertował we Francji, tam zastał jego, a także Gintrowskiego i Łapińskiego stan wojenny. Jego koledzy wrócili do Polski, Jacek został za granicą. Teraz koncertował, w USA, Kanadzie, Australii, RPA, Izraelu, we Francji i innych krajach europejskich. Pracował też w Radio Wolna Europa, gdzie miał własny program „Kwadrans Jacka Karczmarskiego”. Powstały jego kolejne wybory poezji, programy i albumy płytowe jak: w roku 1985/6 „Litania”; „Mój Zodiak ; „Zbroja”;”; 1987/1990; „Dzieci Hioba” a w nich „Pięć głosów z kraju” z wierszem „Modlitwa”;
"Jeśli nas Matka Boska nie obroni
To co się stanie z tym narodem
Codziennie modły wiec znoszę do niej
By ocaliła nas przed głodem”...
...także "Podróże Guliwera”, "Podróże Brodbinganta" . Kolejne albumy płytowe to "Kosmoplak”; pisany na doświadczeniach emigracyjnych, a w nim "Ostatnie dni Norwida”; ”Witkacy do kraju wraca”; "Rehabilitacja komunistów”; "Pustynia 80”; i "Głupi Jasio" – rzecz w formie krótkich komentarzy do wydarzeń politycznych, gdzie znajduje się utwór poświęcony doświadczeniom Marca ’68, kiedy 11-letni Jacek Kaczmarski oglądał bunt studentów z uniwersytetów warszawskich.
W roku 1990 Jacek Kaczmarski wrócił do Polski, znów dużo koncertował, razem z Gintrowskim i Łapińskim wydał płytę „Wojna postu z karnawałem”. Miał zawsze pełna widownię, młodzież tak samo jak w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych zarówno w Polsce jak za granicą przychodziła na widownię, kupowała płyty. W roku 1994 ukazała się „Sarmatia” z utworami „Dobre rady Pana Ojca”; „Rokosz”; „Elekcja”, „Pobojowisko” i nagrana płyta z kolędami i pastorałkami „Szukamy Stajenki”. W księgarniach można było znaleźć też powieść Jacka Karczmarskiego „Autoportret z kanalią” pisaną na motywach autobiograficznych. Kolejna płyta to „Pochwała łotrostwa” zawiera m. in. „Reportaż Bośnia II”; „Sumienie i historia”, nagrana przez samego Jacka. Potem pieśniarz wyjechał do Australii gdzie również wydawał dużo albumów płytowych. W 1998 roku powstał program ”Między nami” i śpiewnik „A śpiewak zawsze był sam”; W roku 1999 program „Dwie skały”, gdzie znaleźć można takie motto:
„Po sztormach, burzach, nawałnicach, szkwałach
Na dwóch bliźniaczych zamieszkałem skałach
Trzymam się obu w ciszy i zawiei
Skały rozpaczy i skały nadziei”
Ta skała będzie jeszcze skałą grozy i zachwytu, szaleństwa i rozsądku. Skałą przeciwności z jakimi zmagać się trzeba w życiu na ziemi. Jacek Kaczmarski pisał też powieści: „Plaża dla psów”; „O aniołach innym razem”; 2001 „Napój Ananków”. Często wracał do kraju, dużo koncertował . W 2001 roku otrzymał „Złotą Płytę” za album „Live”, który powstał na kanwie emigracyjnych tras koncertowych. Wtedy też świętował jubileusz 25-lecia twórczości w teatrze Juliusza Słowackiego w Krakowie. W czasie koncertu wystąpili wówczas Łapiński, olsztyński „Czerwony Tulipan” Jacek Kleyf i wielu innych piosenkarzy i zespołów. Ukazała się jeszcze płyta „Mimochodem”, gdzie znajduje się pieśń „Upadek Ikara” . Dzieje się codzienność, wśród codzienności kiedy każdy zajmuje się własnymi sprawami Ikar który wznosił się w podniebnym locie do nieba upada;
„Porażone nieba skałą
Morze cierpnie gęsią skórka
Z migotliwą znika falą
Z kroplą wosku martwe piórko”...
Był rok 2002 Jacek Kaczmarski już chorował. Kolejne operacje, przyniosły chwilową poprawę stanu zdrowia, ale rak okazał się nieuleczalny. Zabrał pieśniarza i barda w wieku 47 lat. Wybór wierszy „Tunel” ukazał się już po śmierci autora w 2004 roku. Pochowany został w Alei Zasłużonych na Warszawskich Powązkach. Odznaczony w 2000 roku Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i w 2004 roku nagrodą Fryderyka za całokształt twórczości, nagrody tej już nie zdążył odebrać.
Powszechnie, nazywany jest bardem „Solidarności”.
Mija rok od śmierci poety, na kanwie wierszy i innych utworów piszą studenci i pracownicy naukowi prace magisterskie i doktorskie. Młodzi uczą się nieśmiertelnych pieśni, ukazują się albumy płytowe.
Wśród powstałych prac :
Krzysztof Gajda: „Jacek Kaczmarski w świecie tekstów” – praca doktorska
Marta Cyba: „Jacka Kaczmarskiego głos w sprawie Sarmacji" – praca magisterska
Kasza Tomasz: „Człowiek w utworach Jacka Kaczmarskiego"
