Jak zostać sponsorem nie wychodząc z domu?

- Nie korzystając z internetu, komórki itd. Takie zadanie logiczne rozwiązali ostatnio mieszkańcy elbląskiego osiedla Zawada. Około 95 procentom członków SM Zakrzewo udało się 26 stycznia br.  zostać sponsorami przez nieobecność na walnym zebraniu – pisze nasz czytelnik, Andrzej Pawełczak w swoim obszernym komentarzu.

Nieobecni nie mają racji (i w konsekwencji pieniędzy). To stara zasada demokracji, która  umiejętnie zastosowana pozwala na zgodne z prawem naginanie rzeczywistości do naszych celów i potrzeb. Co nie udało się za poprzednich władz SM Zakrzewo, udało się teraz. Jesienią ub. roku mieszkańcy jednej z ulic osiedla Zawada - Kalenkiewicza nie zgodzili się wziąć  kredytu na uzupełnienie europejskiej dotacji do kosztów docieplenia swoich budynków bo musieliby go sami spłacać, a to są niestety uciążliwe koszty. Byłoby już zatem po wymarzonej unijnej dotacji, ale na ich szczęście stary Zarząd został wymieniony na nowy (na razie „zielony” w sprawach finansowych Spółdzielni), a stara Rada Nadzorcza na nową.

Dodatkowo część Zarządu i kilku członków Rady Nadzorczej mają akurat  mieszkania na Kalenkiewicza więc nie odpuścili. Zaproponowali inne prawnie możliwe do przyjęcia rozwiązanie, z wykorzystaniem powyższej zasady demokracji „nieobecni nie mają racji”. Skoro mieszkańcy Kalenkiewicza nie godzą się sami spłacać kredytu, to na pewno chętnie  zgodzą się, żeby spłacać go ze wszystkimi. Reszta spółdzielców Zakrzewa na pewno (jak zawsze od lat) na Walne (które musi udzielić zgody na zaciągnięcie kredytu ) nie przyjdzie i sprawa załatwiona zgodnie z ustawą, statutem i innymi ważnymi aktami.

Jak pomyśleli, tak zrobili. 26 stycznia br. w sali gimnastycznej SP 9 i Gimnazjum nr1 odbyło się Walne Zgromadzenie SM Zakrzewo. Jak zakładano stawili się prawie wszyscy właściciele mieszkań z zainteresowanych termomodernizacją  budynków. Chodziło przecież bądź co bądź o darmową kasę z Unii i od innych Spółdzielców, na podniesienie wartości rynkowej  ich mieszkań.  Osób z pozostałych bloków prawie nie było (np. z mojego na 90 mieszkań było tylko 5 ). Wybór hali sportowej z właściwą  jej akustyką spowodował, że dyskusja była prawie niemożliwa ze względu na pogłos i sprzężenia. Jeśli nawet ktoś z kontestatorów pomysłu Zarządu chciał podzielić się swoimi wątpliwościami, miał na to tylko 3 minuty i nie był w stanie przebić się z nimi do złaknionych unijnej dotacji spółdzielców.

Głównym przytaczanym argumentem wnioskodawców (Zarządu i Rady Nadzorczej) zachęcającym do wzięcia kredytu była dotacja unijna. Jest 5 mln do wzięcia, warunkiem jest wyłożenie połowy ze środków własnych. Jak się jednak okazało Spółdzielnia nie ma dość środków własnych. Musi więc wziąć kredyt z zabezpieczeniem kredytu, jak też źródłem jego spłaty ma być fundusz remontowy Spółdzielni. Żeby nikogo nie wystraszyć i nie zniechęcić  wnioskodawcy zapewniali jednocześnie, że stawka opłat na  ten fundusz nie zostanie podniesiona. Nieliczni spółdzielcy, nie mieszkający w planowanych do zasponsorowania budynkach, których kosztem ta inicjatywa ma być  realizowana, nie byli w stanie powstrzymać entuzjazmu zebranych dla darmowych unijnych pieniędzy.
Kilku o wizjonerskich predyspozycjach dała się przekonać świetlanej projekcji modernizacji Zawady w przyszłych stuleciach.

Głosowanie. Członkowie komisji liczą. Jest. Głosowanie ważne, demokratyczne. Jak mawiał towarzysz Wiesław: ”przed Walnym Zebraniem Spółdzielnia stała nad przepaścią. Głosowaniem tym ,wykonała wielki  krok naprzód.” Wygrała demokracja i matematyka. Około 300 osób podjęło decyzję, że pozostałe  ok. 4000 właścicieli mieszkań na Zawadzie przez najbliższe 10 lat będzie ich sponsorować tzn. fundusz remontowy opłacany przez mieszkańców nie będzie szedł na naprawę ich budynków, tylko na Kalenkiewicza.

Ponieważ wszystkie wątpliwości obecni na Walnym entuzjaści zadłużania się (w Polsce ponad 50 % ludzi ma jakieś długi, 17 % ich nie spłaca ) puścili mimo uszu pro memoriam i publico bono chciałbym wszystkim świeżo upieczonym sponsorom przekazać kilka spostrzeżeń.

Według wnioskodawców to dopiero początek modernizacji „substancji mieszkaniowej„ Zawady, pierwsze trzy bloki (spłacanie kredytu rozłożone na 10 lat). Za nimi pójdą inne (pewnie za 10 lat następne 3,może za  20 następne 3 , za 30 następne 3 itd. ). Fundusz remontowy nie zostanie podniesiony, a od każdego m2 na spłatę kredytu pójdzie tylko 24 gr.

Nikt na to nie zwrócił uwagi, ale podjęta uchwała zawierała wyłącznie zgodę na zaciągnięcie kredytu (pod zastaw funduszu remontowego Spółdzielni) na sfinansowanie termomodernizacji budynków przy ul. Kalenkiewicza. O reszcie ani słowa. Towarzyszące  obietnice, jako nigdzie zapisane, nie mają żadnego znaczenia prawnego, są typową kiełbasą wyborczą , czy dla wegetarian gruszkami na wierzbie. Przegłosowana modernizacja jeśli dojdzie do skutku będzie pierwszą i  ostatnią. Deszcz dotacji unijnych dla Polski skończy się w 2012 roku . Za dziesięć lat może będziemy wspomagać Ukrainę i Turcję. Całą kwotę (dziś 10 mln)  na kolejne trzy bloki będzie trzeba więc wyłożyć samemu. W ciągu tych 10 lat gros mieszkańców Zawady będzie już na emeryturze (perspektywy emerytalne też są znane). Już dziś wielu nie płaci za mieszkanie (zadłużenie bloków na Kalenkiewicza to chyba około 600 tyś) . Nie płacących będzie przybywać. Czy oni przegłosują za 10 lat zaciągnięcie 10 mln kredytu, aby modernizować kolejne 3 bloki. A za 20 za 30 lat ? Science fiction. To samo z wysokością składki na fundusz remontowy. Spółdzielczy „ekonomiści” obiecują że nie będzie podnoszona. To tylko socjotechnika, nigdzie nie zapisane słowa, nawet bez określenia jak długo mają obowiązywać. Od przyszłego roku, jak nie za dwa lata już można. O podwyżkę zawnioskuje Zarząd SM może już z nowym ekonomistą bo stary się pomylił. Zatwierdzi Rada Nadzorcza też może już nowa.

Kolejna  obietnica -  tylko 25 gr. z m2 pójdzie na spłaty. Kto to sprawdzi? Fundusz remontowy Spółdzielni to jeden wielki wór gdzie zginęły już chyba bezpowrotnie wszystkie dotychczasowe wpłaty. W razie problemów finansowych, kiedy potrzeba zapłacić za centralne, czy śmieci, a na innych kontach nie ma to bierze się stamtąd. Dlatego mimo, że większość na fundusz remontowy wpłaca  nic nie jest remontowane. Czymś jednak trzeba zapłacić za osoby uchylające się od płacenia (np. wspomniane 600 tyś zł zadłużenia lokatorów z Kalenkiewicza).

Następny mit puszczony do obiegu to oszczędność ciepła. Owszem termomodernizacja takie oszczędności przyniesie, ale dla bloków przy Kalenkiewicza. Tam wartość mieszkań jako energooszczędnych i w wyremontowanym bloku wzrośnie. Reszta 10 lat bez remontów, choćby odmalowania. A co jeśli zmodernizowane bloki założą wspólnotę mieszkaniową i przestaną wpłacać do wspólnej kasy? O spisaniu z ich lokatorami „intercyzy” Zarząd nawet nie pomyślał. Termomodernizację osiedla za dotację unijną można było zacząć od podstaw i dla całości. Sam mam w dwóch pustych pokojach ogrzewanie rozkręcone na maksa. Podobnie inni, z którymi nie mieszkają już dzieci. Ale tu w Zakrzewie  przykręcanie grzejników nie ma żadnego sensu. Czy blok stoi czy blok leży 2,56 zł/m2 się należy. Specjaliści od termoizolacji zalecają dla oszczędności przy wietrzeniu mieszkania przykręcać grzejniki.

Bo wtedy pobór ciepła gwałtownie rośnie. Czy ktoś w Zakrzewie  o tym słyszał ? Olicznikowanie (najlepiej przepływowe) dla wszystkich to chyba sprawdzona gdzie indziej i opłacalna dla lokatorów  metoda na zmniejszenie poboru energii cieplnej. Mniej zużyjesz, mniej zapłacisz. Dopiero wtedy myśleć o termomodernizacji, która w świetle prawa jest nie remontem tylko inwestycją i powinna być wykonana, moim zdaniem, na własny rachunek, bo przyniesie ona korzyść nie całej Spółdzielni tylko wybranym.

Reasumując formuła spółdzielni mieszkaniowych budowana na bazie i podbudowie oraz na kształt i podobieństwo PRL już się wyczerpała. Społeczna własność, rozmycie kosztów, odpowiedzialności, drożyzna, kumoterstwo to przypadłości które są na trwale w nią wpisane. Przykładem decyzje z ostatniego „Walnego”. Wy zapłaćcie, a my będziemy mieli.

Tak jak socjalizmu nie udało się mimo usilnych prób zreformować ,tak nie da się zreformować spółdzielczości mieszkaniowej. Wcześniej czy później musi upaść mimo oporu spółdzielczej administracji.

Andrzej Pawełczak