W minionym tygodniu, podczas dwudniowego seminarium, które odbyło we Fromborku i Kadynach, ponad 60 osób debatowało nad tematem: „Obszary wiejskie w województwie warmińsko-mazurskim – w jakim kierunku?”. Odpowiedzi na postawione w temacie pytanie przyniosły przygotowane prezentacje miejscowości Wysoczyzny Elbląskiej i okolic, a także dyskusje z ekspertami w tematyce rozwoju wsi. Czas na podsumowanie.
Tematem wszechobecnym dwudniowego spotkania były „wioski tematyczne”. Hasło nie tak nowe, a jednak wciąż budzące wiele zainteresowania zarówno wśród miejscowości posiadających już swój tematyczny przydomek, jak i wśród tych poszukujących pomysłu. Ci drudzy często długo się głowią – jakiż temat przewodni można wymyślić dla miejscowości, w której „nic się nie dzieje”? Animatorzy z Elbląskiego Stowarzyszenia Wspierania Inicjatyw Pozarządowych, którzy na co dzień współpracują z wieloma wioskami powiatu elbląskiego, przekonują o wielorakich możliwościach odnalezienia na danym terenie tego, co wartościowe. – Tematu szukać można w historii, kulturze, tradycjach, a przede wszystkim w ludziach z danego terenu – mówi Anna Łebek-Obrycka, animator stowarzyszenia ESWIP. – Często to właśnie konkretne postacie ze swoimi umiejętnościami robienia na drutach, szydełku czy rzeźbienia okazują się być prowodyrami w wydobywaniu motywu przewodniego dla swojej miejscowości. Wtedy okazuje się, że daleko nie trzeba było szukać.
Pierwszy dzień seminarium był okazją do bliższego poznania miejscowości tematycznych i tych dopiero poszukujących motywu przewodniego. Przygotowane stoiska prezentowały rozmaite smakołyki tamtejszych gospodyń, rękodzieła twórców różnych formatów, a także całą gamę broszur informacyjnych o organizacjach pozarządowych działających na tych obszarach. Tego dnia program spotkania wiele uwagi poświęcił szeroko rozumianej współpracy, niezbędnej przy rozwoju obszarów – nie tylko wiejskich. O korzyściach wynikających z partnerstw opowiadał dr Bohdan Skrzypczak – prezes Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL w Warszawie, o roli Lokalnych Grup Działania mówił prof. dr hab. Janusz Hochleitner z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, a ekonomiczny wymiar partnerstwa zaprezentowała dr Agnieszka Ziomek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Temat miejscowości tematycznych tego dnia zamknął Bartłomiej Głuszak – wicedyrektor ds. programowych stowarzyszenia ESWIP, przedstawiając program dla tych obszarów.
Panel dyskusyjny pod hasłem „Poprzez aktywizację społeczną do rozwoju obszarów wiejskich” był zaczątkiem do tego, co zadziało się pod koniec pierwszego dnia seminarium, już w Kadynach. Ową aktywizację mniejszych społeczności zaprezentowała rozpalona grupa tancerzy ognia „Angels in the fire” z Aniołowa – wioski aniołów. Dla miłośników bardziej przyziemnych atrakcji dostępna była możliwość bicia monet z mieszkańcami Cesarskich Kadyn, a ze smakołykami ukrytymi pod tajemniczymi nazwami „Kiafa Jadzi” czy „kaperskie pierogi” uczestników seminarium zapoznawały przedstawicielki z Narusy, Pogrodzia i Suchacza – wioski Kaperskiej. Całości przyśpiewywał zespół ludowy „Pogrodzianki” z Pogrodzia – wioski dzieci.
Drugi dzień seminarium w znaczącej części poświęcony został konstruktywnym dyskusjom moderowanym, którym przewodniczył m.in. dr Wacław Idziak, specjalista w temacie „wsi tematycznych”, prowodyr idei na obszarze koszalińskich wsi. Uczestników spotkania przekonywał, że sprzedawać można nie tylko gotowy produkt, ale również samo wyobrażenie o nim. Okazuje się, że i takie rozwiązania w praktyce mają miejsce. Przykładem jest „Wioska Fantazji”, czyli popegeerowska wieś Karwno w województwie pomorskim. Kto ją odwiedzi przekona się, jak myśli ludzkie potrafią być twórcze i, co ważne, dochodowe. A wystarczy wspólnie zadziałać.
Dwudniowe seminarium wskazało inny obraz wioski XXI wieku. To obraz miejsca zarówno Kochanowskiej „wsi spokojnej, wsi wesołej” z krową muczącą w oborze i psem szczekającym przy budzie, ale także miejsca, gdzie grupa ludzi jednoczy się, by wspólnie zadziałać dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń. To społeczność, która chce być aktywna, chce działać i oferować swojemu turyście to, co ma na swoim obszarze najcenniejszego. A z czego skorzystać może owy turysta, przekonać się można przemierzając kolejne wioski Wysoczyzny Elbląskiej.
Organizatorem seminarium było Elbląskie Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Pozarządowych oraz Sekretariat Regionalny Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, działający w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Już niebawem na stronie Telewizji Obywatelskiej (telewizjaobywatelska.org.pl) ukaże się reportaż z tego wydarzenia.
Jola Prokopowicz