Elblążanie odznaczeni za opozycyjną działalność antykomunistyczną

Wracamy jeszcze na chwilę do 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych, by przywołać uroczystość, która odbyła się 30 sierpnia w historycznej Sali BHP w Gdańsku. Dzień przed głównymi obchodami podpisania Porozumień Sierpniowych, Krzyżami Wolności i Solidarności, nadanymi przez Prezydenta RP, uhonorowane zostały osoby działające w opozycji antykomunistycznej, a wśród nich mieszkańcy naszego miasta i regionu. Odznaczenia w imieniu Prezydenta RP wręczył prezes IPN Jarosław Szarek.
 

Okazja do wspomnienia tego wydarzenia jest dziś szczególna, bowiem równo 40 lat temu, 17 września 1980 roku w Gdańsku, przedstawiciele środowisk, które prowadziły strajki sierpniowe powołali oficjalnie do życia ogólnopolski Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Był to efekt podpisania Porozumień Sierpniowych.
 

- Krzyże Wolności i Solidarności przywołują i przywracają pamięć o wielu działaczach opozycji antykomunistycznej. Nie są to pierwszoplanowi aktorzy ówczesnej opozycji, ale szeregowi działacze, którzy mieli odwagę przeciwstawiać się komunistycznej władzy, ryzykowali karierą zawodową, czy angażowali się w tworzenie NSZZ „Solidarność” w swoim zakładzie. To na ich oddolnej pracy i zaangażowaniu opierała się siła Solidarności. Chcemy przypominać piękną kartę działalności tych osób – mówił tuż przed uroczystością Tadeusz Chmielewski, Przewodniczący Zarządu Regionu Elbląskiego NSZZ "S" z 1981 roku, obecnie Prezes Stowarzyszenia Osób Poszkodowanych i Represjonowanych w latach 1980-1990 Regionu Elbląskiego – Wnioski do Prezydenta RP o nadanie odznaczeń złożył gdański oddział IPN. Powinniśmy być szczególnie zainteresowani w uhonorowaniu osób z naszego regionu i udaje nam się to skutecznie robić. Mamy już około sto osób, którym za ich zasługi nadano to odznaczenie, w tym pośmiertnie. W ten sposób pokazujemy także jak ważny był nasz region dla opozycji antykomunistycznej w czasach PRL-u – dodał Chmielewski
 

W trakcie uroczystości do uhonorowanych i ich najbliższych zwrócił się prezes IPN Jarosław Szarek
 

– Przed 40 laty kamery największych agencji informacyjnych na całym świecie były skierowane na to miejsce, na Salę BHP, na ludzi, którzy dokonywali w centrum sowieckiego imperium wyłomu. Wyłomu, który doprowadził po latach do upadku komunistycznego systemu. Wśród dzisiejszych wyróżnionych są m.in. uczestnicy tamtych wydarzeń. To państwo kładliście fundament pod te zmiany, współpracując z KOR, SKS, RMP czy WZZ Wybrzeża i później, po wprowadzeniu stanu wojennego – zwrócił się do odznaczonych prezes IPN.
 

– Nie ma Solidarności bez wartości. To jest przesłanie Sierpnia’80. To jest siła Solidarności. Bo tylko za rzeczywiste wartości można iść do więzień, można ponosić cierpienia, ofiary, które są państwa udziałem - podkreślił dr Jarosław Szarek – Dziedzictwem Solidarności chcemy się dzielić z całym światem, z tymi wszystkimi, którzy walczą o wolność, godność, uczciwość i sprawiedliwość – podsumował prezes IPN
 

Lista odznaczonych z Elbląga i regionu wraz z biogramami:

Ponadto przyznane zostały pośmiertnie odznaczenia KWiS, które zostaną odebrane przez członków rodziny w terminie późniejszym;
 

• śp. ks. Brandys Tadeusz - Braniewo, 1979-2007 rektor parafii św. Katarzyny w Braniewie, 1981-2007 kapelan Zakładu Karnego w Braniewie,  2007-2010 emeryt-rezydent przy tejże parafii.
   
• śp. Kurek Barbara Małgorzata - Elbląg, 1973-1989 b. pracownica, m.in. księgowa w b. ZM Zamech, od IX 1980 w NSZZ Solidarność, członkini Komisji Wydziałowej NSZZ "Solidarność", 1982-1988 współpracowniczka Tymczasowego Zarządu Regionu NSZZ "S", członkini zespołu redakcyjnego wydawnictw podziemnych.
  
   

Pozostali odznaczeni w trakcie uroczystości, której organizatorem był Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku: Pan Jacek Marek Brózda, Pan Franciszek Burek, Pan Rafał Chmielewski, Pan Zygmunt Józef Cieniuch, Pan Alfred Witold Delekta, Pan Adam Stefan Hlebowicz, Pan Krzysztof Jankowski, Pan Jerzy Keiling, Pan Krzysztof Andrzej Kołopoleski, Pan Kazimierz Koralewski, Pan Jerzy Kowalski, Pan Maciej Kuna, Pan Zbigniew Lehrmann, Pan Andrzej Liberadzki, Pan Stanisław Michewicz, Pan Piotr Nadolny, Pan Zbigniew Marek Pilachowski, Pani Elżbieta Potrykus, Pan Wojciech Waldemar Rajkowski, Pan Piotr Maria Rogalski, Pan Andrzej Czesław Treder, Pan Zbigniew Wiszowaty, Pan Andrzej Wojciech Wołejko vel Wołejszo, Pan Jan Wójcik, Pan Eryk Jakub Zaleski Pośmiertnie: Pan Leszek Bolesław Chamier Cieminski, Pan Piotr Władysław Wasilewski
 

Łukasz Mierzejewski
Biuro Prasowe Urzędu Miejskiego w Elblągu
Inspektor