Podstrony / Honorowi elblążanie

Generał Bolesław Nieczuja - Ostrowski (ps. "Bolko" i "Tysiąc"), legendarny dowódca 106 Dywizji Armii Krajowej i Honorowy Obywatel Elbląga (od 25 sierpnia 1992 r.), urodził się 29 września 1907 roku w Haliczu. Po ukończeniu gimnazjum wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty, którą ukończył w stopniu podporucznika w 1931 r. W 1939 roku był uczestnikiem Kampanii Wrześniowej. Za zwycięski bój pod Malinówką został odznaczony Krzyżem Walecznych. Działał we Lwowie, gdzie zorganizował siatkę konspiracyjną pod nazwą Polska Organizacja Wojskowa "Lwów", a potem działał w Krakowie. Tam objął funkcję oficera sztabowego, awansował na kapitana. Został szefem tzw. Ubezpieczalni, czyli Szefostwa Produkcji Konspiracyjnej Broni Okręgu Krakowskiego AK, które zajmowało się produkowaniem broń. W 1943 r. otrzymał awans na majora oraz Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami. Dowodził akcji "Burza" 106. Dywizją Piechoty. Za zasługi otrzymał Order Virtuti Militari V Klasy i awans na podpułkownika. Po rozwiązaniu AK z grupą żołnierzy udał się do Elbląga, gdzie zajął się organizowaniem pierwszej w mieście spółdzielni rolniczej. W 1949 roku komunistyczna Służba Bezpieczeństwa, skazała go na 7 lat, które spędził w najcięższych więzieniach. W tym czasie był bestialsko torturowany i dwukrotnie otrzymał wyrok śmierci, w celi śmierci spędził 270 dni. Na wolność wypuszczony został dopiero w 1956 roku, na mocy październikowej amnestii i na stałe osiedlił się w Elblągu. Założył Fundację im. Inspektoratu "Maria", która pomaga rodzinom bezrobotnych, wspiera zdolnych studentów, troszczy się o kultywowanie tradycji. Uhonorowano go wieloma odznaczeniami wojskowymi i państwowymi. Jest również autorem wspomnień z czasów wojny.

Stanisław Wójcicki (ur. 13.05.1916 r.) brał udział w kampanii wrześniowej jako motorzysta w obronie lądowej Wybrzeża. Uczestniczył w bitwach pod Pińskiem, Milanowem, a po kapitulacji Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polesie" dostał się do niewoli. Zwolniony z obozów walczył w leśnym oddziale AK na Kielecczyźnie, a następnie w 33 pułku Armii Krajowej, 33 pułku piechoty legionów AK. Na przełomie 1944- 1945 roku przyjechał do Bydgoszczy gdzie wstąpił do Związku Byłych Marynarzy i Pracowników Portowych. Jako ochotnik i członek Morskiej Grupy Operacyjnej przybył 24 marca 1945 roku do Elbląga, gdzie zajął się zabezpieczaniem urządzeń portowych. Wójcik tworzył straż przemysłową w Zajeździe Mechanicznym w byłym zakładzie Schichau, przez co stał się jedną z trzech osób podpisujących w sierpniu 1945 r. protokół przejęcia firmy od Rosjan. Był również szefem straży przemysłowej oraz zakładowej straży pożarnej. Został uwięziony na dwa lata w związku z tzw. sprawą elbląską, czyli pożarem hali nr 20 w Zakładach Mechanicznych (lipiec 1949 r.), po czym wypuszczony ze względu na brak dowodów. Nigdy nie wrócił do Zakładów Mechanicznych, pracował w ZWP, aż do 1981 roku, po czym przeszedł na emeryturę. Dziś jest jedynym żyjącym członkiem organizacji, stawiającej podwaliny pod współczesny Elbląg. W uznaniu za zasługi udziału Morskiej Grupy Operacyjnej oraz organizacji życia polskich pionierów Elbląga otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Elbląga 16 grudnia 1993.

Ks. Dr Mieczysław Józefczyk, urodził się 15.05.1928 roku w Woli Miechowej w Bieszczadach. W trakcie II wojny światowej walczył jako żołnierz AK w Powstaniu Warszawskim. Po wkroczeniu Armii Czerwonej do Polski pozostał żołnierzem zbrojnego podziemia. Od grudnia 1945 do marca 1947 roku ukrywał się, ujawnił się dopiero na wieść o amnestii. Wówczas postanowił zostać księdzem. W 1950 ukończył Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie, studiował dla diecezji warmińskiej. Od roku 1968 r. był proboszczem parafii św. Mikołaja w Elblągu, obecnie opiekuje się parafią katedralną i sanktuarium Krzyża Św. W roku 1978 uzyskał w ATK tytuł doktora teologii w zakresie socjologii religii. W latach 1987-1992 był wikariuszem biskupim na terenie województwa elbląskiego. Od roku 1992 jest wikariuszem generalnym i konserwatorem zabytków diecezji elbląskiej. Jest także wykładowcą historii sztuki i konserwacji zabytków w Wyższym Seminarium Duchownym w Elblągu, Kapelanem Związku Sybiraków w Elblągu, Protonotariuszem Apostolskim, kombatantem Armii Krajowej, honorowym członkiem "Solidarności" oraz od 26 maja 1994 Honorowy Obywatel Elbląga. Ks. dr Mieczysław Józefczyk znany jest także jako autor wielu książek o historii Elbląga.

Stanisław Piekarski urodził się 02 kwietnia 1905 roku. Do Elbląga przybył 16 czerwca 1945 roku w grupie warszawskich tramwajarzy, którzy otrzymali od ówczesnego Zarządu Miasta skierowanie do odbudowy i uruchomienia komunikacji tramwajowej. Pionierska grupa stanowiła trzon organizacji pn.: Tramwaje Miejskie, w której Stanisław Piekarski został kierownikiem technicznym. Zastany stan budynków, torowisk, sieci trakcyjnej, taboru był fatalny, m.in.: warsztaty zburzone, stacja prostownika spalona, torowiska i sieć trakcyjna na wielu odcinkach zerwane, słupy połamane. Wizytujący eksperci orzekli bezzasadność prac proponując oddanie ocalałych, maszyn i urządzeń do innych miast. Tylko upór, determinacja i ambicja ludzi, takich jak Stanisław Piekarski sprawiła, że tramwaje zaczęły kursować. Nadzorował on proces odbudowy, a potem rozbudowy trakcji. Pierwszą 4,5 km linie uruchomiono 6 czerwca 1946 roku, po której kursowały cztery odremontowane tramwaje. W 1950 roku Piekarski został dyrektorem, ale nie na długo, sam zrezygnował ze stanowiska nie zgadzał się bowiem na szerzący się populizm. Ponownie wrócił do zakładu w 1961 roku i do momentu odejścia na emeryturę, w 1970 roku, pełnił kierownicze stanowiska: najpierw jako kierownik warsztatów tramwajowych potem kierownik działu administracyjno- gospodarczego. Zmarł 9 grudnia 1997 roku. Tytuł Honorowego Obywatela Elbląga otrzymał za wysiłek, jaki włożył w odbudowanie miasta ze zniszczeń wojennych i jego dalszy rozwój, a przede wszystkim za tworzenie komunikacji miejskiej w Elblągu.

Lech Baronowski, to człowiek, który dzięki własnej pomysłowości i determinacji uruchomił pierwszy Urząd Pocztowy w Elblągu. Urodził się 19 grudnia 1921 roku w miejscowości Gnojno. Do Elbląga przybył razem z pierwszą 11- osobową grupą pocztowców 14 kwietnia 1945 r. i wraz z nimi przystąpił do organizowania poczty przy ul. Kajki 1. Jako pierwszy usiadł w okienku i zaczął przyjmować listy. Pierwsze 50 dostarczył do Tczewa na rowerze, skąd udał się do Bydgoszczy, by zdać sprawozdanie z uruchomienia urzędu pocztowego w Elblągu. Sam wykonał także pierwszą pieczątkę z gumy, na której skalpelem chirurgicznym wyciął treść. Dzięki zorganizowanemu własnymi siłami transportowi jeździł po mieście ściągając niemieckie skrzynki, aby je przemalować i umieścić napis Poczta Polska. Konno dostarczał pocztę do Malborka, a po uzyskaniu samochodu do Bydgoszczy, Gdańska i Inowrocławia. Dzięki niemu zostały uruchomione w terenie kolejne oddziały pocztowe.

Zasługą Lecha Baranowskiego było podłączenie telefonów do takich instytucji, jak Urząd Miejski, Milicja i Urząd Bezpieczeństwa (wcześniejsza centrala została zniszczona przez Niemców). Znalezione w pobliżu Pasłęka 4 ręczne centrale telefoniczne 100- numerowe, zostały przywiezione przez niego do Elbląga i stały się podstawą rozwoju telekomunikacji w naszym mieście. Oprócz tego, czynnie uczestniczył w akcjach organizowanych na rzecz odbudowy zniszczonego miasta. Za powyższe zasługi 29 czerwca 1995 nadano mu tytuł Honorowego Obywatela Elbląga.

Hans Gunther Schrock - Opitz urodził się 4 września 1923 roku w Nowym Dworze (koło Jegłownika). Uczył się w elbląskim gimnazjum przy ulicy Królewieckiej. Podczas wojny odbywał służbę cywilną, najpierw w Redzie koło Gdyni, potem w Ostrołęce. Po zakończeniu wojny wyjechał do Niemiec i osiedlił się w Leer, gdzie zajął się tańcem. Ponownie do Polski przybył w 1988 roku na zaproszenie tancerzy sportowych z Olsztyna. Poznał wówczas Antoniego Czyżyka i w ten sposób rozpoczęła się wieloletnia współpraca między klubem tanecznym Jantar a placówką Hansa Gunther Schrock-Opitza w Leer. Tancerze z Elbląga wielokrotnie byli zapraszani na turnieje tańca w Niemczech Zachodnich i zdobywali laury w Centralnych Turniejach Europa- Cup w Kolonii, Leer, Monachium oraz Berlinie. Hans Gunther Schrock-Opitz przygotował podwaliny do współpracy miedzy Elblągiem a miastem Leer. Dzięki temu ponad stu Fryzyjczyków z północno- zachodnich Niemiec odwiedziło Elbląg, wywożąc stąd zawsze dobre wrażenia. Rozwinęła się także przyjaźń naszego miasta z Holendrami. Za propagowanie idei pojednania polsko-niemieckiego Hans Gunther Schrock-Opitz został Honorowym Obywatelem Elbląga 21 czerwca 1997.

Karol Józef Wojtyła - Jan Paweł II, urodził się w 1920 roku w Wadowicach na Podkarpaciu. Od 1938 studiował filologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Do seminarium wstąpił w czasie II wojny światowej. Święcenia kapłańskie otrzymał w roku 1946, a w 1946 - 48 studiował teologię w Rzymie, zakończoną doktoratem. Był wykładowcą na Wydziale Teologii UJ, Wydziale Filozofii KUL, oraz zastępcą prof. i kier. Katedry Etyki KUL. Od 1963 r. pełnił funkcję arcybiskupa i metropolity krakowskiego, od 1967 r. kardynała. Uczestniczył w pracach Soboru Watykańskiego II. Pełnił też funkcje przewodniczącego Komisji Episkopatu Polski do Spraw Nauki Katolickiej, oraz Rady Naukowej Episkopatu Polski. W dniu 16 października 1978 roku Karol Wojtyła został papieżem i przybrał imię Jana Pawła II. Jego pontyfikat trwał 27 lat, charakteryzował się otwarciem na dialog ze światem: Papież odbywał liczne pielgrzymki, apelował o pokój, był mediatorem w sporach międzynarodowych. Zajmował się także pracą naukową, był współtwórcą myśli teologicznej nowych czasów, autor 14 encyklik kościoła, 14 adhortacji apostolskich. Wśród podróży duszpasterskich Jana Pawła II, szczególne znaczenie dla elblążan miała siódma pielgrzymka do Polski w 1999 roku, kiedy po latach oczekiwań Papież przybył do naszego miasta. Spotkanie z 300 tys. wiernych odbyło się na placu elbląskiego lotniska. Decyzją Rady Miejskiej, Jan Paweł II został w dniu 06 czerwca 1999 r. Honorowym Obywatelem Elbląga. Imię Papieża noszą III L.O. i Szpital przy ul. Żeromskiego. W dwa lata po wizycie Papieża, przy katedrze Św. Mikołaja, został odsłonięty jego pomnik , zaprojektowany przez prof. Wawrzyńca Sampa. Wydano też album "Jan Paweł II w Elblągu" i wybito pamiątkowy medal. Jan Paweł II zmarł 02.04.2005 r.

Helena Pilejczyk, polska łyżwiarka szybka i zawodniczka Klubu Olimpia Elbląg, urodziła się 01 kwietnia 1931 roku w miejscowości Zieluń. Wraz z rodziną do Elbląga przyjechała w 1950 roku. W tym czasie ukończyła liczne kursy instruktorskie i trenerskie. Rozpoczęła pracę w szkole podstawowej, gdzie prowadziła m.in. działalność harcerska. Od 1972 r. zatrudniła się w Wydziale Prawnym Zakładów Mechanicznych "Zamech", lecz wiedziona chęcią szerzenia pasji sportowej w młodym pokoleniu wróciła do pracy w szkole. Jej pierwszym większym osiągnięcie w jeździe szybkiej na lodzie było zajęcie I miejsca podczas Mistrzostw Polski w 1954 roku. Największy sukces łyżwiarki to brązowy medal zdobyty w 1960 r. na olimpiadzie zimowej w Squaw Valley, w biegu na 1500 metrów. Oprócz medalu z olimpiady może poszczycić się m.in.: trzydziestokrotnym zdobyciem tytułu Mistrzyni Polski na dystansach 500 - 3000 metrów, srebrnym medalem olimpijskim na 1000 m w Mistrzostwach Świata w Oestersund, tytułem Międzynarodowej Mistrzyni Czechosłowacji, a także Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Od 12 września 2002 roku posiada tytuł Honorowego Obywatela Elbląga, otrzymany za wybitne osiągnięcia sportowe i krzewienie kultury fizycznej śród młodych pokoleń. Helena Pilejczyk, do dziś mieszka w Elblągu. Choć przekroczyła już 70 - ty rok życia, nadal jeździ na łyżwach w Klubie "Orzeł" i startuje w Mistrzostwach Świata Seniorów. Jest mistrzynią i rekordzistką świata w trzech kolejnych grupach wiekowych. Wykształciła wiele pokoleń Elblążan na wyczynowców, którzy w Polsce i za granicą zdobywali miejsca medalowe.

Ryszard Rynkowski urodził się 9 października 1951 roku w Elblągu. W dzieciństwie uczył się gry na fortepianie w podstawowej szkole muzycznej. Potem muzykował w amatorskich zespołach Elbląga. Ukończył się wI Liceum Ogólnokształcące w Elblągu, studiował na Wydziale Wychowania Muzycznego WSP w Olsztynie. W 1972, w czasie studiów, wystąpił z grupą El na V Festiwalu Kultury Studenckiej w Olsztynie. Jako laureat tej imprezy wziął udział w Warsztatach Jazzowych w Chodzieży. W 1973 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie rozpoczął współprace jako korepetytor z Operetką Warszawską i jako akompaniator z Teatrem na Targówku, wówczas zaczął komponować pierwsze piosenki. W latach 1977–78 był pianistą grupy Gramine. Później współpracował z zespołem Victoria Singers, początkowo jako instrumentalislta, a po odejściu Grzegorza Markowskiego, jako wokalista. Z formacji tej powstała w 1979 grupa Vox, z którą związany był do czerwca 1987 jako wokalista i kompozytor. Napisał wówczas m.in. piosenkę "Masz w oczach dwa nieba", która zdobyła III nagrodę na KFPP Opole '79, oraz "Bananowy song", nagrodzony Brązową Lirą na festiwalu w Bratysławie (Czechosłowacja) w 1980. Od 1987 występuje jako solista. Jest laureatem wielu nagród m.in. nagród wynikających z udziału na KFPP Opole, I nagrody w konkursie kompozytorskim zorganizowanym przez hiszpański Czerwony Krzyż w 1991, Grand Prix na festiwalu w Çesme (Turcja), nagrody Programu I PR i dziennika "Rzeczpospolita". Od 12 września 2002 roku jest Honorowym Obywatelem Elbląga, w uznaniu artystycznych dokonań sławiących miasto oraz wspierania charytatywnego inicjatywy na rzecz młodych pokoleń.

Hans Jurgen Schuch urodził się w Elblągu w 1930 roku. Jako Przewodniczącym Związku Elblążan i Prezes Stowarzyszenia "Truso" w sposób szczególny przyczynia się do rozsławienia Elbląga. Przybliżył historie regionu poprzez szereg publikacji książkowych oraz wydawnictwo (m.in. seria "Zeszyty Elbląskie"), znany jest w środowisku elbląskiemu z licznych referatów, z jakimi wystąpił podczas konferencji, sympozjów, imprez popularno- naukowych. W 1996 r. zaprosił elbląskich artystów na wystawę, do Munzen, która zapoczątkowała owocną współpracę z Muzeum w Elblągu oraz innymi organizacjami związanymi z kulturą. Jest organizatorem kilku wystaw prezentujących Elbląg (np. wystawa obrazów i grafiki "Elbląg 1830- 1945"). Dzięki jego pomocy i kontaktom z Fundacją Współpracy Polsko-Niemieckiej, udało się pozyskać pieniądze na remont elbląskiej katedry św. Mikołaja i Galerii El, odbudowę staromiejskich kamieniczek dla instytucji charytatywnych i kulturalnych, w tym Biblioteki Elbląskiej. Pomógł sprowadzić do Elbląga 19 nowoczesnych, niemieckich tramwajów. Obecnie, mieszka w Munzen i aktywnie wspiera ideę zbliżenia między byłymi i obecnymi mieszkańcami Elbląga. Hans Jurgen Schuch jest dziesiątym Honorowym Obywatelem Elbląga.

Andrzej Czesław Klimuszko tytuł Honorowego Obywatela Elbląga uzyskał pośmiertnie dnia 19 lutego 2004. Urodził się 23 sierpnia 1905 roku w miejscowości Nierosno k. Dąbrowy Białostockiej. W 1925 roku wstąpił do Zakonu oo. Franciszkanów Konwentualnych w Kalwarii Pacławskiej k. Przemyśla. Studiował filozofię we Lwowie, a w latach 1930- 34 teologię w Krakowie. Święcenia kapłańskie otrzymał 6 maja 1934 roku, w Krakowie, z rąk biskupa Stanisława Responda, po nich rozpoczął posługę duszpasterska w Gnieźnie. W czasie II wojny światowej prześladowany przez okupanta ukrywał się w wielu miastach. Po wojnie prześladowany przez Służbę Bezpieczeństwa musiał zmienić nazwisko. W latach 1953-1955 przebywał w Wyszogrodzie. Od 1955 do 1960 r. pełnił służbę kapłańską w Nieszawie koło Ciechocinka, W 1961 roku został skierowany do Elbląga, gdzie przez dwadzieścia lat służył ludziom. Swoje zdolności i wiedzę ziołoleczniczą rozwijał już od dzieciństwa. Pozostawił spisane zestawy ziół na ok. 127 chorób. Doprowadził do wyzdrowienia bardzo wielu osób. Do dnia dzisiejszego chorzy korzystają z zestawów ziołowych o. Klimuszki. Zmarł 25 sierpnia 1980 roku trzy dni później został pochowany na cmentarzu komunalnym w Elblągu.